Μεγάλη Ελλάς

Η ιδέα της έκθεσης "Μεγάλη Ελλάς: Αθλητισμός και Ολυμπισμός στην περιφέρεια του ελληνικού κόσμου" ξεκίνησε από μικρές, απλές διαπιστώσεις του χθες και του σήμερα. Οι σύγχρονοι Έλληνες ολυμπιονίκες μάς έδειξαν τον δρόμο. Οι περισσότεροι δεν κατάγονται από το κέντρο αλλά από την περιφέρεια της ελληνικής επικράτειας (ο Κεντέρης από την Μυτιλήνη, n Ξάvθου από τη Ρόδο, η Θάνου από την Ήπειρο ...), ενώ άλλοι είναι παιδιά της ελληνικής ομογένειας (ο Δήμας, ο Καχιασβίλι, ο Λεωνίδης ...). Έτσι και στην αρχαιότητα, μεγάλος αριθμός από το πανόραμα των ολυμπιονικών προερχόταν από την ηπειρωτική Ελλάδα, τη Μικρά Ασία, τα νησιά του Αιγαίου (ας θυμηθούμε, για παράδειγμα, τον Θεαγένη από την Θάσο με τα 1.300 νικηφόρα στεφάνια Π τον περίφημο Ρόδιο Διαγόρα που υμνήθηκε από τον Πίνδαρο) και άλλοι από τις μακρινές αποικίες στην Κάτω Ιταλία και στη Σικελία - από την καθ' ημάς Δύση. Αυτούς τους αθλητές, τους συμμετέχοντες στις μεγάλες πανελλήνιες εορτές -στα Πύθια, τα Νέμεα, τα Ίσθμια και προπαντός στα Ολύμπια, προς τιμήν του ύψιστου των θεών, του Δία -θελήσαμε να θυμηθούμε ξανά: τα ονόματά τους, τα αγωνίσματά τους, τις νίκες τους, τις πόλεις καταγωγής τους, την χρονολογική τους σειρά. Να τους ξαναθυμηθούμε, σημαίνει να τους ξαναδώσουμε ζωή και υπόσταση, όχι μόνον μέσα από την αναγραφή των ονομάτων τους στους πίνακες και τους χάρτες της Έκθεσης και του Καταλόγου αλλά, κυρίως, μέσα από τα υλικά κατάλοιπα, που κράτησε για μας ο χρόνος και η φιλόξενη γη της Σικελίας και της Κάτω Ιταλίας και τα οποία ανέσυραν προσεκτικά τα χέρια των αρχαιολόγων για να μας τα χαρίσουν προσωρινά ως τιμητικό μέρισμα και συμμετοχή στην 28η- από των αναβίωση των Αγώνων- Ολυμπιάδα, που διοργανώνει η χώρα μας, η πόλη μας, η Αθήνα. Σκεφθήκαμε πως θα ήσαν πολλές οι προσπάθειες και οι εργασίες, που θα αναλαμβάνονταν σε διάφορα σημεία της Ελλάδας, για να τιμήσουν τους αρχαίους αγώνες και μεγάλη συμμετοχή των ελληνικών μουσείων. Και προτιμήσαμε να παρουσιάσουμε κάτι διαφορετικό: μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, με δικά της χαρακτηριστικά, μια θεματική ενότητα με αρχή, μέση και τέλος και την δυνατή επιστημονική πληρότητα σχετικά με την πρόσληψη του αθλητικού ιδεώδους από τους Έλληνες της Δύσης και τη συμμετοχή τους στους πανελλήνιους αγώνες και ειδικότερα στα Ολύμπια. Γιατί, χωρίς τη σπάργανη ιδέα του αθλητισμού, δεν υπάρχει συναγωνισμός, πρωταθλητισμός, ολυμπισμός. [...] Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης Διευθυντής Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης