Η Φυσική του Αριστοτέλους

Το βιβλίο αυτό αποτελεί νέα έκδοση, τροποποιημένη και επηυξημένη του βιβλίου Avenement de la science physique. Essai sur la Physique d' Aristote, 1980. Η σημαντικότερη τροποποίηση αφορά στην εισαγωγή των ενολογικών συνθηκών (πολυσημία του Ενός και οι ίδιοί του τρόποι) για την εγκαθίδρυση της πρώτης επιστήμης της φύσης, εκ παραλλήλου με τις οντολογικές συνθήκες (πολυσημία του Ενός και οντικότητα ως εσχάτου υποκειμένου της κατηγόρησης), που επέτρεψαν στον συγγραφέα ήδη από την πρώτη έκδοση να επεκτείνει τη χρήση της "λογικής" στο πεδίο του "γίγνεσθαι" και της "μεταβολής". Χάρη στην ενολογία, θεμελιωμένη πάνω στην ιδέα ότι "το Ένα είναι το μέτρο όλων των πραγμάτων" και κάνοντας χρήση τελεστικών εννοιών (ίδιο, έτερο, διαφορά, όλο, μέρος, αντίθετο, ενάντιο, πρότερο, ύστερο, συνεχές, συναφές, συνεχόμενο, ταυτόχρονο κλπ.) ο συγγραφέας απομακρύνεται από τις δεσπόζουσες ερμηνείες, εμπειριστικές ή αποκλειστικά γλωσσολογικές, και δεικνύει τα όρια της οντολογίας όσον αφορά στην θεμελίωση της επιστημονικότητας της Φυσικής και στην τοποθέτηση της "κυκλικής φοράς" ως μέτρου του χρόνου και της μεταβολής. Αυτή η απόπειρα, που ακολουθεί μία μέθοδο θεμελίωσης των αρχών, διαταράσσει τον συνήθη αναγωγισμό (που αντιλαμβάνεται τη Φυσική με αφετηρία την έννοια της μεταβολής) και κάνει να αναδυθούν οι διάφορες προβληματικές που διαδέχονται η μία την άλλη (γένεσις, φύσις, κίνησις, μεταβολή και φορά) μέσα στην ιδιαιτερότητά τους και συμφώνως προς μία ενότητα πού αποκαλύπτεται προοδευτικά στο νήμα της προόδου της επιχειρηματολογίας του Αριστοτέλη. Καταδεικνύει ότι στη διάρκεια του περίπλου, κατά τον οποίο γίνεται η επεξεργασία της επιστημοποίησης της φυσικής, επιτυγχάνεται επίσης και η υπαγωγή του "υποκειμένου" στο είδος, προετοιμάζοντας τόσο το μεταφυσικό ερώτημα της ανεπάρκειας του "υποκειμένου" να εκφράσει την οντικότητα, όσο και το ζήτημα της φυσικής σχετικά με την διατήρηση της κινήσεως της μετάθεσης - της οποίας η ιστορική αναθεώρηση κατέληξε στην αρχή της αδράνειας. Το συμπέρασμα αυτής της εργασίας, αν είναι αλήθεια ότι η αποντολογικοποίηση της αριστοτελικής έννοιας της κινήσεως είναι ένας από τους παράγοντες που επέτρεψαν την εγκαθίδρυση της μοντέρνας επιστήμης, είναι πως δεν είναι λιγότερο αληθές ότι, χωρίς την οντολογικοποίηση του γίγνεσθαι, που επετεύχθη από τον Αριστοτέλη, η δυνατότητα μιας φυσικής επιστήμης - που θα φαινόταν συμβατή επί τη βάσει της πλατωνικής φιλοσοφίας - θα μπορούσε να παραμείνει ιστορικά προβληματική.