Οι περιπλανήσεις του Κάιν. Οι σκέψεις του διαβόλου

"Οι περιπλανήσεις του Κάιν" είναι το σχεδίασμα μιας ποιητικής σύνθεσης στενά συνυφασμένης με "Το τραγούδι του γερο-ναύτη", το κορυφαίο έργο του ποιητή, με το οποίο συγγενεύει χρονολογικά, πνευματικά και ποιητικά. Αποτελεί την απόπειρα προσέγγισης των προβλημάτων της ενοχής σε ένα πλαίσιο όπου η βιβλική έμπνευση ελάχιστα επισκιάζει τον θεμελιώδη ονειρικό χαρακτήρα του έργου. Το θέμα του Κάιν ήταν βαθιά ριζωμένο στον ψυχισμό του Coleridge. Ο Κάιν, ο πρώτος άνθρωπος που εισήγαγε το έγκλημα στη γη, είναι ο πρώτος από τους ενόχους-μάρτυρες, ο πρώτος από τους ήρωες που έχουν καταδικαστεί να ζουν το θάνατό τους· ταλαντευόμενος ανάμεσα στο θάνατο και στη ζωή μέσα στο θάνατο, ανάμεσα στο θάνατο και στην αιώνια επιβίωση των καταδικασμένων, ο Κάιν ενσαρκώνει το βασανιστήριο του απραγματοποίητου θανάτου και το όνειρο ενός δεύτερου θανάτου. [...] "Οι σκέψεις του διαβόλου" -από τα μη λυρικά και λιγότερο γνωστά ποιήματα του Coleridge- αποτελούν εξαίρεση της ποιητικής του έκφρασης και αναδεικνύουν μία άλλη διάσταση του πολύπλευρου ταλέντου του. Αναγνωρίζουμε σ' αυτούς τους αφηγηματικούς, "σατιρκούς" στίχους, που συγκεντρώνουν την πλούσια συγκομιδή της περιπλάνησής του στα τοπία των εξωτερικών χώρων αλλά και στα μονοπάτια της ψυχής, τα ίχνη της πνευματικής δραστηριότητας του ποιητή, τις συμπάθειες και τις αντιπάθειές του, την αντίθεσή του στο κοινωνικό και νομικό κατεστημένο της εποχής του κ.ά. Δύο όψεις του κόσμου του: η λατρεία της ανάγνωσης (πιστεύει, καθώς και ο Thomas Browne, τον οποίο επικαλείται, πως κάθε βιβλίο είναι ένας ζωντανός άνθρωπος με σάρκα και οστά) και η συνεχής πορεία, η περιπλάνηση, συναντιώνται σ' αυτό το ποίημα και αλληλοφωτίζονται. Τα βιβλία τον διεγείρουν και τον εξάπτουν, τα λατρεύει, τα καταβροχθίζει· και τα χρησιμοποιεί όταν πιστεύει ότι υπηρετούν και εξυψώνουν την έμπνευσή του. [...] Η μετάφραση των ποιητικών κειμένων και των σχολίων του ποιητή έγινε από το βιβλίο "The Poems of Samuel Taylor Coleridge", έκδοση και επιμέλεια Ernest Hartley Coleridge (Geoffrey Cumberlege, Oxford University Press, London - N.York - Toronto 1954). (από το επίμετρο του Ε.Χ. Γονατά)