Αχέροντας

Ένας τόπος με δύο διαστάσεις, φυσική και ιστορική, περιέχει λιγότερη ή περισσότερη φύση και ζωή, αλλά από μόνο του αυτό το στοιχείο σπάνια μπορεί να κάνει έναν γεωγραφικό χώρο να αρθεί πάνω από άλλους και να ξεχωρίσει. Μία από τις λίγες εξαιρέσεις είναι ο τόπος του Αχέροντα που μαζί με την ύπαρξη της ζωής εμπεριέχει συμβολικά και την ανυπαρξία της. Οι απαρχές αυτού του συμβολισμού ανάγονται στην ελληνική αρχαιότητα που τοποθέτησε εκεί την είσοδο του Άδη, στη συμβολή των ποταμών της περιοχής με τα αρχαία ονόματα. Εκεί, η τρίτη διάσταση, η μυθική, προβάλλει τον γεωγραφικό χώρο ως κάτι περισσότερο από ένα μέρος του βιωμένου κόσμου. Χάρη σε αυτήν ο τόπος του Αχέροντα υπερβαίνει την τοπικότητά του. Αντίστοιχες με τις παραπάνω διαστάσεις είναι και οι ενότητες στις οποίες επιμερίζεται αυτή η εργασία: Στην πρώτη (κεφ. 2-5) ο τόπος παρουσιάζεται όπως τον αντιλαμβανόμαστε οπτικά ως φυσικό και μεταφυσικό τοπίο, η δεύτερη ενότητα (κεφ. 6-9) αναφέρεται στον αρχαίο μύθο στον οποίο ο τόπος ως μεταφυσικός συμβολισμός παραπέμπει, ενώ στην τρίτη (κεφ. 10-20) ο λόγος είναι για τον τόπο ως κατοικημένο χώρο-πεδίο ανθρώπινης δράσης. Στο βιβλίο προτάσσεται εισαγωγή (κεφ. 1) σχετική με το αντικείμενο της εργασίας και σε παράρτημα (κεφ. 21) περιλαμβάνονται κειμενικά τεκμήρια της παρουσίας του θέματος στην αρχαία και στη νεότερη γραμματειακή σκέψη. Ως συγγραφική σύνθεση η εργασία παρακολουθεί ιστορικά έναν μυθότοπο,επιχειρώντας να σκιαγραφήσει την εικόνα του, όπως έχει διαμορφωθεί κατά τη διαδρομή του δια μέσου των αιώνων.Από τους δρόμους που μπορούν να οδηγήσουν σε αυτόν τον σκοπό η επιστήμη και η λογοτεχνία είναι βασικές επιλογές. Εδώ ο δρόμος περνάει μέσα από μια συναγωγή δοκιμίων, -είδος μεικτό αλλά νόμιμο- που έρχεται να αρχειοθετήσει το περιεχόμενο της μνήμης: Διαβάσματα, ακούσματα και προσωπικές εμπειρίες από τη φυσική επαφή με το αντικείμενο του θέματος είναι η πρώτη ύλη της εργασίας. Γ. Χ. Ζ.