Ιστορικό οδοιπορικό του χωριού Λια Θεσπρωτίας

Οι Μαχαλιώτες έφυγαν από το χωριό τους την Μεγάλη Παρασκευή του 1732. Το Πάσχα το πέρασαν στο μοναστήρι της Παναγιάς, στη Ρίπεση. Εκεί οι γυναίκες, υποσχέθηκαν στην Παναγιά της Ρίπεσης, ότι εάν πάει καλά το ταξίδι τους, θα έρχονταν κάθε χρόνο να την προσκυνούν ξυπόλητες. Το έθιμο αυτό τηρήθηκε, όπως αναφέρει η παράδοση, μέχρι τα πρώτα χρόνια του προηγούμενου αιώνα. Φεύγοντας οι Μαχαλιώτες άφησαν τα χωράφια τους σπαρμένα. Σε δύο-τρεις μήνες, που ήλθε η εποχή του θερισμού, ξεκίνησαν από τον Λια να πάνε στο χωριό τους, τον Μαχαλά, να θερίσουν τα χωράφια τους. Τους αντιλήφθηκαν όμως οι μπέηδες και οι αγάδες του Δελβίνου και τους έδιωξαν...